تنش تهران - واشنگتن به وقوع خواهد پیوست؟

تحولات سیاسی، دیپلماتیک و میدانی ۴۸ ساعت منتهی به امروز (یکشنبه) باعث شد که جنگ اسرائیل و حماس و همچنین وضعیت بغرنج ساکنان باریکه غزه بیش از پیش مورد توجه افکار عمومی، رسانه‌ها و مقامات کشورها قرار بگیرد. روز شنبه احتمال تصویب قطع‌نامه در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین عدم پایبندی اسرائیل به آن (قطع‌نامه) پیش‌‌بینی شده بود، اما هم‌زمان با این اتفاق، شامگاه جمعه بی‌سابقه‌ترین دور حملات اسرائیل به ساکنان غزه هم صورت گرفت. در سوی دیگر تحولات میدانی در عراق، سوریه، یمن و لبنان هم موجب شد تا کارشناسان از احتمال تعمیم درگیری‌ها به کل غرب آسیا سخن بگویند. به موازات این موضوع، رفتار تقابلی آمریکا با ایران یا به عبارتی وقوع تنش واشنگتن- تهران هم جدی‌تر از هر زمان دیگری به نظر می‌رسد.

اگرچه محافل تحلیلی و رسانه‌ای باور دارند در شرایط کنونی، نه جمهوری اسلامی ایران و نه ایالات متحده آمریکا به دلایل مختلف، تمایلی برای درگیری مستقیم ندارند، اما باید پذیرفت که شرایط منطقه به نقطه‌ای رسیده است که وقوع هر اتفاقی را می‌توان احتمال داد. حال باید دید که تحولات میدانی، سیاسی و دیپلماتیک طی روزها و هفته‌های آینده چه سناریویی را به خاورمیانه تحمیل خواهد کرد؟ به گفته هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه که بیشتر او را باید با سبقه امنیتی‌اش مورد ارزیابی قرار داد، «منطقه ما در یک نقطه عطف مهم قرار دارد. یا به سمت جنگی بزرگ می‌رویم یا در مسیر صلحی بزرگ هستیم».

فعلا همه چیز مؤید گزاره جنگ بزرگ است. در همین باره حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگویی با رادیو ملی آمریکا عنوان کرد که انگشت نیروهای مقاومت منطقه روی ماشه است. رئیس دستگاه سیاست خارجی کشور به نکته مهم‌تری اشاره داشت و خبر داد که وی با «رهبران مقاومت در لبنان و همچنین گروه‌های فلسطینی» دیدار داشته و شنیده است که آنها برنامه‌هایی دارند که «از هر آنچه شاهدش بودید، قوی‌تر و عمیق‌تر هستند». امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد که وی تنها به «وضع موجود» اشاره داشته و حماس تسلیحات کافی برای نبرد کنونی خود در اختیار دارد.

این مقام ارشد دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به این پرسش که چه چیزی باعث حمایت ایران از افزایش این درگیری خواهد شد، یادآور شد که، «ما نمی‌خواهیم درگیری گسترش پیدا کند. در واقع ما به همه توصیه و آنها را ترغیب می‌کنیم تا در اسرع وقت جنایات جنگی را کنار بگذارند. با این حال شرایط همچنان پیچیده است. برای منطقه ما تحمل اینکه هفت هزار غیرنظامی در نتیجه بمباران‌های رژیم اسرائیل کشته شده‌اند، سخت است».

بامداد دیروز (شنبه) المیادین به نقل از منابع خود اعلام کرد که نیروهای آمریکایی در منطقه «خراب الجیر» سوریه مورد حمله موشکی قرار گرفته‌اند. این منابع همچنین اعلام کردند که پایگاه آمریکایی «التنف» در سوریه مجددا با دو پهپاد مورد هجوم قرار گرفته‌ است. در مقابل پنجشنبه‌شب، دو جنگنده آمریکایی دو هدف در شرق سوریه را در واکنش به حملات علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه هدف قرار دادند. جو بایدن هم در نامه‌ای به کنگره مدعی شد حملات هوایی اخیر علیه اهدافی در سوریه ضروری و مطابق با قوانین بین‌المللی بود.

رئیس‌جمهوری آمریکا در این نامه که بامداد دیروز (شنبه) به سران کنگره ارسال شده با ادبیاتی ضدایرانی و نیز با اشاره به بند ۵۱ منشور سازمان ملل ادعا کرده حملات به شرق سوریه به دلیل «استقرار بازدارندگی» انجام شده و به گونه‌ای ترتیب داده شد تا «خطر افزایش تنش را کاهش دهد و از تلفات در میان غیرنظامیان جلوگیری کند». لوید آستین وزیر دفاع آمریکا نیز روز جمعه در ادعایی واهی با مقصر جلوه‌دادن ایران در حملات به پایگاه‌های آمریکایی در منطقه، گفت که پنتاگون به دستور بایدن حملاتی را به «دو تأسیسات در شرق سوریه انجام داد». آستین در توجیه حمله آمریکا در سوریه گفت این حملات «پاسخی به یک‌سری حملات مداوم علیه پرسنل آمریکایی در عراق و سوریه است که از ۱۷ اکتبر آغاز شد».

البته وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه اعلام کرد که تحریم‌هایی را علیه مقامات و شبکه مالی در ارتباط با حماس اعمال کرده است. این وزارتخانه طی اعلامیه‌ای نوشت که یک مقام حماس و چندین نیروی نظامی ایران و همچنین نهاد واقع در غزه که «پول‌های ایران را به حماس و جهاد اسلامی فلسطین» می‌رساند، در لیست این تحریم‌ها قرار گرفته‌اند. جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا دراین‌باره گفت که «این تحریم‌ها در بحبوحه تشدید جنگ میان اسرائیل و حماس اعمال می‌شوند. آمریکا به اتخاذ تمامی گام‌های لازم جهت جلوگیری از دسترسی حماس به منابع مالی برای استفاده علیه اسرائیل متعهد است».

در حالی دولت بایدن طی ۲۳ روزی که از آغاز عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل می‌گذرد مدام سعی دارد تا ایران را به نقش و دخالت مستقیم در این عملیات متهم کند که اخبار و تحلیل‌ها حکایت از دخالت مستیم واشنگتن در حملات اسرائیل به غزه در سه هفته اخیر دارد. در این باره، «Military Watch Magazine» مجله آمریکایی متخصص مسائل نظامی در مقاله‌ای فاش کرد، گزارش‌هایی وجود دارند که حاکی از این هستند که آمریکا نیروهای عملیات ویژه خود را برای آغاز حملاتی مشترک با نیروهای ارتش اسرائیل علیه حماس مستقر در غزه در این منطقه مستقر کرده است، اما کاخ سفید بارها حضور مستقیمش در جنگ اسرائیل را رد می‌کند.

 شب خونین غزه

جنگ حماس و اسرائیل و به دنبالش حمله به نوار غزه، بامداد امروز یکشنبه در حالی وارد بیست‌وسومین روز و چهارمین هفته از زمان آغاز طوفان‌الاقصی شده که شامگاه جمعه با قطع شبکه‌های ارتباطی و اینترنت، کشتار در این باریکه با شدت بیشتری و در خاموشی اطلاعات آغاز شد که همچنان ادامه دارد. خبرنگاران شب جمعه را خشن‌ترین شب از زمان آغاز حملات اسرائیل به غزه از هفتم اکتبر توصیف کردند. تحلیلگران باور دارند که تل‌آویو به منظور آمادگی برای کشتارهای بی‌سابقه در حمله شامگاه جمعه، خطوط ارتباطی در غزه را به طور کامل قطع کرده بود؛ کما اینکه دیده‌بان حقوق بشر و بسیاری سازمان‌های بین‌المللی هم روز شنبه هشدار دادند که اختلال در ارتباطات و اینترنت در نوار غزه که در معرض بمباران شدید اسرائیل است، ممکن است «پوششی برای جنایات جمعی» باشد.

رسانه‌های فلسطینی حملات شامگاه جمعه اسرائیل به غزه را آغاز عملیات زمینی به این باریکه توصیف کردند، اما رسانه‌های عبری از تهاجم زمینی به غزه صحبت نمی‌کنند، بلکه گزاره گسترش فعالیت زمینی و پیشروی چندمتری را مطرح می‌کنند. همچنان که دنیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل با اشاره به افزایش حملات هوایی به نوار غزه طی واپسین ساعات شامگاه جمعه عنوان کرد که نیروهای زمینی فعالیت‌های خود را «گسترش» خواهند داد. پیرو این مواضع، جنگنده‌های اسرائیلی حمله بی‌وقفه‌ای را به مناطق مختلف نوار غزه شروع کرده‌اند.

آنچه شامگاه جمعه روی داد چه آغاز جنگ زمینی اسرائیل علیه غزه باشد یا گسترش درگیری زمینی و پیشروی چندمتری باعث شده ساکنان این باریکه خونین‌ترین دوران خود را سپری کنند. تا به اینجای کار و با توجه به حملات شامگاه جمعه، وزارت بهداشت غزه در آماری جدید از تلفات اعلام کرد که تعداد کشته‌شدگان در این باریکه به هفت‌هزارو هفتصد و نفر از جمله سه‌هزار و یکصدو نود پنج کودک رسید و تعداد زخمی‌ها به ۱۹هزارو ۷۴۳ نفر افزایش یافت. در این آمار قید شده که اسرائیل تنها طی روز جمعه ۵۳ خانواده‌ را در بمباران خشونت‌آمیز کشته و در مجموع از آغاز جنگ حماس و اسرائیل تاکنون ۸۲۵ خانواده‌ در غزه به طور کامل قتل عام شدند. به گزارش خبرگزاری شهاب، در ادامه حملات اسرائیل در نوار غزه، جنگنده‌ها شب جمعه یک برج مسکونی در «حی‌الشاطی» واقع در غرب غزه را بمباران کرده که در نتیجه این حمله ۱۰۰ نفر کشته شدند. به گفته برخی منابع خبری گویا آوارگان فلسطینی در این برج پناه برده بودند. از سوی دیگر منابع فلسطینی اعلام کردند که اسرائیل در حملات شب جمعه علیه مردم غزه از بمب‌های ممنوعه فسفر سفید استفاده کرده است.

وزارت بهداشت غزه افزود که هزارو هشتصد گزارش درباره مفقودی‌ها دریافت‌ کرده‌ایم که از بین آنها هزار مورد مربوط به کودکان هستند. می‌کیله، وزیر بهداشت فلسطین نیز اظهار کرد که وضعیت انسانی در نوار غزه قابل توصیف نیست، زیرا از آغاز تجاوزات اسرائیل از هفت اکتبر تاکنون بیش از ۷۷۰۰ شهروند به شهادت رسیده‌اند که شامل حدود ۷۰ درصد کودکان، زنان و سالمندان می‌شود و تعداد مجروحان نیز بیش از نوزده هزار است. ایسنا هم به نقل از گاردین گزارش داد که آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد (آنروا) اعلام کرده ۱۰ نانوایی از ۵۰ نانوایی در حملات هوایی مورد هدف قرار گرفته‌اند و سوخت وسایل نقلیه برای انتقال آرد به آنهایی که باقی مانده‌اند، رو به اتمام است. مردم در صف‌های طولانی نانوایی‌ها هستند، چراکه نان به غذای اصلی بسیاری از مردم در پناهگاه‌هایی تبدیل شده است که اکنون بیش از ۶۰۰ هزار نفر را در خود جای داده‌اند یعنی سه برابر ظرفیت.

برنامه جهانی غذا گفته است تنها دو نانوایی طرف قرارداد که آرد برای نانوایی‌های طرف قرارداد، تأمین می‌کنند، سوخت کافی برای روشن نگه‌داشتن تنورهای خود داشتند و آنهایی که در حال کار بودند شش برابر ظرفیت تولید می‌کردند. یک سخنگوی این نهاد در آمار تازه عنوان کرد «در حالی که برنامه جهانی غذا به طور متوسط نان روزانه ۲۰۰ هزار نفر را تأمین می‌کرد، این میزان در روز چهارشنبه به 150 هزار نفر کاهش یافت. ده‌ها هزار نفر به نانوایی‌های کوچک تکیه می‌کنند تا یک قرص نان برای خانواده‌هایشان بیابند». به گفته برنامه جهانی غذا از روز شنبه گذشته که گذرگاه مرزی رفح مصر باز شد، ۹ کامیون وارد غزه شده‌اند اما ۱۴۱ کامیون دیگر منتظر مانده‌اند.

به گفته این سازمان، روزانه ۴۰ کامیون برای رفع نیازهای اولیه مورد نیاز است تا بتواند دامنه عملیات خود را گسترش داده و در دو ماه آینده به ۱.۱ میلیون نفر کمک غذایی ارائه کند. به گفته هلال احمر فلسطین، تا بعدازظهر جمعه، مجموع کامیون‌های کمک‌رسانی که از آغاز جنگ حماس و اسرائیل از طریق گذرگاه زمینی رفح وارد نوار غزه شده‌اند، به ۸۴ کامیون رسیده، در حالی که تاکنون اجازه ورود سوخت داده نشده است. برنامه جهانی غذا تأکید کرده ما در مورد غزه در نقطه عطفی هستیم و بشریت باید پیروز شود. ما ارتباط خود را با تیم‌های خود در غزه قطع کرده‌ایم و نگران امنیت غیرنظامیان و کارکنان بشردوستانه هستیم. از طرف دیگر خبرنگاران مستقر در نوار غزه شامگاه جمعه از وضعیت اسفناک موجود در این منطقه به دلیل حملات شدید هوایی و زمینی ارتش اسرائیل و نبود اینترنت و برق و هر گونه امکاناتی برای امدادرسانی به زخمی‌ها گفتند.

شبکه خبری ان‌بی‌سی اعلام کرد که تعدادی از نیروهای این شبکه خبری مستقر در نوار غزه شامگاه جمعه با وجود مشکلات متعدد در شبکه اینترنت و حملات شدید، پیام‌هایی را درباره شرایط اسفناک این منطقه در نتیجه حملات اسرائیل برای همکاران خود در لندن ارسال کردند. یکی از خبرنگاران این شبکه در غزه گزارش داده که «با سختی بسیاری موفق شدم یک دقیقه وصل شوم و می‌خواهم به شما اطلاع دهم که اینترنت، برق و همه‌چیز اینجا قطع است».

این خبرنگار نوشت، «تمامی خیابان‌ها هدف هستند، مردم اجساد متوفی‌های خود و زخمی‌هایشان را به ساده‌ترین شیوه‌ها با وانت و موتور سه‌چرخ حمل می‌کنند». در عین حال مدیر سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد، گزارش‌ها درباره حمله جمعه‌شب اسرائیل به نوار غزه بسیار دردناک است و امکان انتقال بیماران و پیداکردن پناهگاه امن وجود ندارد. همچنین کمیته حفاظت از خبرنگاران نگرانی جدی خود را بابت گزارش‌های هشداردهنده درباره قطع اینترنت و ارتباطات در غزه ابراز کرده و هشدار داد این مسئله به خلأ جدی اطلاع‌رسانی با پیامدهای بالقوه جدی منجر می‌شود.

‌مضافا سندیکای روزنامه‌نگاران فلسطین دیروز (شنبه) قتل‌ عام خبرنگاران در نوار غزه به دست اسرائیل و قطع ارتباطات و اینترنت این منطقه را محکوم کرده است. به گزارش خبرگزاری آناتولی، این سندیکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که بیش از ۲۴ خبرنگار و ده‌ها نفر از اعضای خانواده‌های‌شان در جریان درگیری‌ها در غزه شهید شده و ده‌ها منزل متعلق به روزنامه‌نگاران و نهادهای خبری در این باریکه منهدم شده‌اند. جالب اینجاست که پس از حملات شامگاه جمعه اسرائیل به غزه، دسترسی به بسیاری از کانال‌های مرتبط با گروه‌های فلسطینی به‌ویژه حماس در تلگرام مسدود شده است.

طبق گزارش سی‌ان‌ان، یکی از کانال‌های اصلی تحت مدیریت گردان‌های القسام (شاخه نظامی حماس) از دسترس حدود ۷۰۰ هزار دنبال‌کننده این کانال در پلتفرم‌های آی‌او‌اس و اندروید خارج شد. همچنین یک حساب دیگر با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده که به نمایندگی از حماس معروف بود، از دسترس کاربران آی‌او‌اس خارج؛ اما همچنان در پلتفرم اندروید در دسترس است. این حساب پیش‌از‌این ویدئویی از سخنگوی گردان‌های القسام و نیز اسیران اسرائیلی نزد حماس را منتشر کرده بود. دیگر کانال‌هایی که حمایت از حماس را ابراز کرده بودند، با وجود آشکارنشدن ارتباط‌شان با این جنبش، مسدود شدند.

 چرا  اسرائیل دست به حمله گسترده شامگاه جمعه زد؟

اما در‌این‌بین سؤال مهم چرایی انجام این حملات بود. آن‌گونه که وبگاه آمریکایی آکسیوس شامگاه جمعه به نقل از دو مقام اسرائیلی گزارش داده، گویا به دلیل شکست و بن‌بست مذاکرات درباره آزادی اشخاص به اسارت گرفته‌شده، اسرائیل تصمیم به گسترش عملیات زمینی در غزه گرفت. این در حالی است که منابع المیادین گزارش دادند تشدید تنش از طرف اسرائیل در شامگاه جمعه پس از نزدیک‌شدن به حصول توافق آتش‌بس انجام شد. این توافق شامل آزادی تمام زنان، کودکان و جوانان زیر ۱۸ سال اسیر از سوی اسرائیل می‌شد که منابع توضیح دادند که تعداد آزاد‌شدگان از جانب تل‌‌آویو، طبق توافقی که روی آن کار می‌شد، به ۴۰ زن و صد مرد جوان زیر ۱۸ سال رسید؛ درحالی‌که قرار بوده در مقابل، حماس هم صد زندانی غیرنظامی با تابعیت کشورهای دیگر را آزاد کند.

یکی از شروط این توافق‌نامه این بود که اسرائیل آب را به سمت نوار غزه باز کند و گذرگاه رفح را بگشاید؛ به‌طوری‌که سوخت و ماشین‌‌آلات سنگین برای برداشتن آوار وارد شود و تل‌آویو از پرواز هواپیماهای جنگی، بالگردهای نظامی و پهپادهای خود در حریم هوایی نوار غزه در روزهای آتش‌بس منع شود. باوجود‌این و به گفته المیادین، اسرائیل تنها یک روز به آتش‌بس پایبند بود و به‌این‌ترتیب گذرگاه رفح تنها برای یک روز باز شد که مقاومت آن را رد کرد. در این زمینه شبکه العربیه نوشت که تل‌آویو به حماس پیشنهاد داده تا در ازای آزادی همه اسرا و تحویل اجساد اسرائیلی کشته‌شده، به آتش‌بس رضایت بدهد؛ اما حماس با این درخواست موافقت نکرده است. همچنین منابع خبری به العربیه اعلام کردند که مذاکرات میان حماس و اسرائیل با میانجیگری قطر و مصر در جریان بوده است.

پیرو آنچه گفته شد، موسی ابومرزوق، معاون دفتر سیاسی جنبش فلسطینی حماس هم روز جمعه به اسپوتنیک گفت که حماس آماده آزادی اسرای غیرنظامی است؛ اما به دلیل حملات اسرائیل به نوار غزه قادر به انجام این کار نیست. ما آماده آزادی همه غیرنظامیان هستیم؛ اما به‌وضوح به آنها گفته‌ایم که شرایط روی زمین اجازه نمی‌دهد این اتفاق بیفتد. این عضو ارشد حماس اذعان کرد که این جنبش نمی‌خواست از روز اول تشدید درگیری، اسیران غیرنظامی را نگه دارد؛ اما «شرایط لازم برای بازگشت آنها» مهیا نبود. با این حال در‌این‌میان طیفی از تحلیلگران معتقدند انجام چند حمله زمینی اسرائیل به غزه در سه هفته گذشته نوعی تست‌زنی برای سنجش میزان آمادگی حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی در این باریکه است.

هم‌زمان این گزاره مطرح است که ارتش اسرائیل سعی دارد با تعیین نقاط مشخص به‌ویژه تونل‌های زیرزمینی و مقرهای نظامی، حملات زمینی چند‌ساعته‌ای به غزه انجام دهد و با واردکردن ضربه دوباره به فلسطین اشغالی بازگردد. با این حال تقریبا تمام تحلیلگران، کارشناسان و ناظران معتقدند حمله زمینی ارتش اسرائیل به باریکه غزه و مواجهه با شبکه‌ای تودرتو از تونل‌های زیرزمینی قطعا یک جنگ فرسایشی، طولانی‌مدت و در‌عین‌حال با تلفات بالا را رقم خواهد زد؛ به‌همین‌دلیل آن‌گونه که میدل‌ایست‌آی گزارش داده، گویا یکی از سناریوهای احتمالی اسرائیل، حمله به تونل‌های زیرزمینی با استفاده از گاز اعصاب، ذیل همکاری با نیروهای دلتای آمریکایی است.

ایسنا هم گزارش داد که یوسی یهوشواع، تحلیلگر نظامی روزنامه عبری‌زبان «یدیعوت آحارونوت»، اذعان کرده که تهاجم به نوار غزه از دو سال پیش برنامه‌ریزی شده بود. او در‌این‌باره فاش کرد که در دو سال گذشته، آموزش طرح حمله به غزه در یک مرکز ویژه در پایگاه نظامی «تسلیم» با مشارکت یگان‌های منظم انجام شده است. پیرو این نوع تحلیل‌ها، ارتش اسرائیل دیروز (شنبه) مدعی شد که در طول حملات شب جمعه ۱۵۰ هدف را که بیشتر آنها تونل‌ها و دیگر زیرساخت‌های زیرزمینی در شمال نوار غزه بودند، منهدم کرده است. در این زمینه سخنگوی ارتش (اسرائیل) از هدف قرار‌دادن تعدادی از رهبران میدانی حماس و تخریب زیرساخت‌های حزب‌الله لبنان خبر داد. هم‌زمان مارک رگو، مشاور ارشد بنیامین نتانیاهو، در گفت‌وگو با شبکه «سی‌ان‌ان»، چرایی توسعه عملیات زمینی اسرائیل در غزه را اعمال فشار بیشتر بر حماس دانست. به گفته رگو «این فشارها افزایش خواهد یافت و تا زمان تحقق اهداف‌مان ادامه خواهد داشت».

 قطع‌نامه مجمع عمومی

هم‌زمان با حملات شامگاه جمعه اسرائیل به غزه، مجمع عمومی سازمان ملل قطع‌نامه‌ای را درباره جنگ غزه تصویب کرد که گروه کشورهای عربی با محوریت اردن آن را ارائه کرده بودند. ۱۲۰ کشور به نفع این قطع‌نامه رأی دادند. در مقابل ۱۴ کشور هم رأی مخالف و ۴۵ کشور نیز رأی ممتنع دادند که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. البته اصلاحاتی که کانادا برای محکوم‌کردن حماس در این قطع‌نامه پیشنهاد داده بود، رأی کافی نیاورد.

لازم به ذکر است که پس از رأی ممتنع عراق به قطع‌نامه مجمع عمومی، بغداد تصمیم گرفت تا رأی خود در مجمع عمومی سازمان ملل درباره قطع‌نامه مربوط به آتش‌بس در نوار غزه را تغییر دهد. به گزارش «NRT» وجود یک مشکل فنی موجب شد تا عراق به تصحیح موضع و رأی مثبت به قطع‌نامه شب گذشته سازمان ملل که خواستار توقف جنگ و ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه و حفاظت از غیرنظامیان است، روی بیاورد. قطع‌نامه مجمع عمومی شامل ۱۴ بند است که مهم‌ترین آنها لزوم تحقق آتش‌بس انسانی فوری، ملزم‌بودن تمام طرف‌ها به اجرای قوانین بشردوستانه بین‌المللی، برآورده‌کردن نیازهای اساسی و فوری برای نوار غزه، آزادی تمام غیرنظامیان، تحویل کمک‌های بشردوستانه و لغو دستور مقامات اسرائیلی درباره انتقال ساکنان شمال نوار غزه و کارمندان سازمان ملل به جنوب غزه است.

این قطع‌نامه غیرالزام‌آور در حالی شامگاه جمعه در مجمع عمومی سازمان ملل رأی آورده که ۱۵ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل، چهار مرتبه در تصویب قطع‌نامه درباره درگیری‌های حماس و اسرائیل ناکام بودند. پس از تصویب این قطع‌نامه، واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، اعلام کرد که قطع‌نامه مجمع عمومی سازمان ملل درباره جنگ غزه باید منجر به آتش‌بس فوری و توقف خشونت شود. موسی ابومرزوق، عضو دفتر سیاسی حماس هم روز شنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری اسپوتنیک عربی از اعلام آمادگی این گروه (حماس) برای اجرای مفاد قطع‌نامه جمعه‌شب مجمع عمومی سازمان ملل درباره غزه خبر داد. با این حال گلعاد آردان، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، در واکنش به تصویب قطع‌نامه مجمع عمومی، این سازمان (ملل) را فاقد مشروعیت توصیف کرد تا جایی که به گفته او «دیگر سازمان ملل متحد ذره‌ای مشروعیت ندارد».

آردان صراحتا تأکید کرد که «هیچ مذاکره و بحثی وجود نخواهد داشت. ما دست روی دست نخواهیم گذاشت و به آنها (مقاومت نوار غزه) اجازه نخواهیم داد دوباره مسلح شوند. ما این اجازه را نمی‌دهیم؛ تنها راه دستیابی به این هدف، از بین بردن توانایی‌های حماس است». الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل هم درخواست مجمع عمومی سازمان ملل برای آتش‌بس را «نفرت‌انگیز» خواند و شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) نوشت که «اسرائیل درخواست مجمع عمومی سازمان ملل برای آتش‌بس را رد می‌کند و قصد دارد گروه حماس را از بین ببرد». همچنین لیندا توماس گرینفیلد، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل، مدعی شد تل‌آویو مطابق با قواعد جنگ باید از مردم خود محافظت کند. گرینفیلد با این حال عنوان کرد که قوانین بین‌‌المللی انسانی باید در نوار غزه و در سراسر منطقه از سوی همه طرف‌ها رعایت شود.

البته داستان درگیری تل‌آویو با سازمان ملل محدود به قطع‌نامه مجمع عمومی نمی‌شود. در‌این‌میان آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز روز سه‌شنبه گذشته به شورای امنیت این نهاد بین‌المللی گفت که حمله حماس یکباره و بدون پیش‌زمینه رخ نداده است و مردم فلسطین نیز ۵۶ سال است که از اشغالگری در رنج هستند و امیدشان برای یک راه‌حل سیاسی در حال از بین رفتن است. این مواضع به تنش بی‌سابقه دیپلماتیک میان سازمان ملل و اسرائیل منجر شد تا آنجا که تل‌‌آویو رسما اعلام کرده به اعضای این سازمان برای سفر به اسرائیل ویزا نمی‌دهد. ضمنا اسرائیل خواهان برکناری گوترش هم شد؛ اما افزون بر اینها، داستان درگیری اسرائیل به عفو بین‌الملل هم کشیده شد و تل‌آویو این نهاد را به سوگیری و یهودستیزی متهم کرد، پس از آنکه عفو بین‌الملل تأکید کرد که همه طرف‌های درگیر در جنگ خاورمیانه قوانین بین‌الملل را با ارتکاب جرائم جنگی نقض کرده‌اند.

این نهاد در بیانیه‌ای همچنین توضیح داد که یکی از دلایل اصلی درگیری کنونی در غزه، سیستم آپارتاید اسرائیل است که علیه همه فلسطینی‌ها تحمیل شده است. انی‌یس کالامار، دبیر کل عفو بین‌الملل، مدعی شد که نقض جدی قوانین بشردوستانه بین‌الملل ازجمله ارتکاب جرائم جنگی از سوی همه طرف‌های درگیر در جنگ غزه رخ داده است. سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل در واکنش به این اظهارات به پولتیکو گفت که عفو بین‌الملل یک سازمان ضد یهود است که علیه اسرائیل سوگیری کرده است. او همچنین استدلال کرد که‌ عفو بین‌الملل فاقد اقتدار اخلاقی است تا خود را به‌عنوان یک سازمان حقوق‌بشری نشان دهد. گزارش شده که سخنگوی وزارت خارجه رژیم صهیونیستی همچنین عفو بین‌الملل را بابت سکوتش نسبت به عملیات طوفان‌الاقصی که هفتم اکتبر از سوی حماس انجام شد، متهم کرده و گفته است که عفو بین‌الملل یک سازمان پروپاگاندایی است که برای حماس کار می‌کند. بگومگوها فضای جهانی را در بر گرفته است؛ اما از میان همه این بحث و جدل‌ها اسرائیل همچنان بی‌رحمانه به غزه می‌تازد و تلخ‌ترین فجایع انسانی را رقم می‌‌زند./شرق