به گزارش خبرنگار اقتصادی زمر نیوز ، در سالهایی که اصطلاح «بهرهوری ملی» و «رونق تولید» به شعار کلیدی اقتصاد ایران تبدیل شده، شاید کمتر به ریشه فرهنگی و اخلاقی این دو مفهوم توجه کردهایم. در حالی که قرآن کریم، قرنها پیش از آنکه اقتصاد مدرن مفاهیمی چون بهرهوری، کارآیی یا توسعه پایدار را تعریف کند، درباره آن سخن گفته است.
در اندیشه قرآنی، کار تنها یک فعالیت اقتصادی نیست؛ بلکه نوعی عبادت اجتماعی و سازندگی اخلاقی است. خداوند در سوره توبه میفرماید:
«وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ…»
که این آیه در حقیقت، دعوتی است به کار همراه با نیت صادقانه، وجدان کاری و شفافیت در نتیجه.
بهرهوری در نگاه قرآن یعنی اصلاح نیت و نظم در عمل
بر اساس آموزههای قرآنی، جامعهای بهرهور است که در آن کار به نفع جمع، صداقت در تولید، و عدالت در تقسیم ثروت حاکم باشد. هرگاه این عناصر اخلاقی تضعیف شوند، اقتصاد نیز فرسوده و ناپایدار میشود.
به تعبیر قرآن، «إنَّ اللّهَ لا یُغَیّرُ ما بِقَومٍ حتّی یُغَیّروا ما بِأنفُسِهِم»، یعنی هیچ تحول اقتصادی بدون تحول فرهنگی و اخلاقی درون مردم ممکن نیست.
تولید داخلی، جلوهای از ایمان اقتصادی
تقویت تولید داخلی در نگاه دینی، تنها یک سیاست صنعتی نیست، بلکه تمرین عملی ایمان، غیرت ملی و قناعت اجتماعی است.
وقتی کارگر ایرانی با وجدان کاری محصولی میسازد که جایگزین واردات میشود، در واقع به توصیه قرآنی «کلوا مما رزقکم الله و لا تتبعوا خطوات الشیطان» عمل کرده است؛ یعنی به رزق پاک و تلاش درونی خود اتکا کرده، نه رقابت ناسالم و وابستگی خارجی.
فرهنگ قرآنی، بستر پیشرفت ماندگار
فرهنگ قرآنی ما را به ارزشهایی دعوت میکند که پایه و اساس بهرهوری ملیاند:
- امانتداری در کار و پرهیز از اسراف،
- پرهیز از تبعیض و ریا در تقسیم فرصتها،
- تشویق علم و عمل صالح به عنوان دو بازوی توسعه،
- و در نهایت، ترویج امید و ایمان به آینده به جای یأس و ناامیدی.
اگر این اصول در نظام کاری، مدیریتی و آموزشی کشور عملیاتی شوند، آنگاه «افزایش تولید» نه با شعار، بلکه با فرهنگ پایدار دینی تحقق خواهد یافت.
0 دیدگاه